CZYM SĄ ZABURZENIA ODŻYWIANIA?

CZYM SĄ ZABURZENIA ODŻYWIANIA?



Zaburzenia odżywiania stanowią dość rozbudowaną grupę psychiatrycznych jednostek, do których zaliczane są m.in. anoreksja oraz bulimia. Czasami problemy te bywają bagatelizowane, tymczasem większość z nich może dawać poważne, czasami nawet śmiertelne, powikłania. 

Przyczyny zaburzeń odżywiania się nie są jeszcze dokładnie poznane. Możemy jednak wyróżnić czynniki ryzyka (genetyczne, środowiskowe oraz kulturowe), które mają znaczący wpływ na ich rozwój. W anoreksji przeważa udział czynników genetycznych i środowiskowych, ponieważ stres związany z rozwojem musi nałożyć się na genetyczną podatność na zachorowanie. W przypadku bulimii nieco większy jest wpływ czynników kulturowych (moda, dążenie do kulturowego ideału urody itp.). Do ogólnych przyczyn zaburzeń odżywiania zalicza się także: 

  • brak akceptacji, 
  • ciągłą krytykę, 
  • lęk przed dojrzałością, 
  • konflikty w rodzinie,
  • zachwianą samoocenę. 

Zaburzenia odżywiania – objawy

  • Anoreksja – niska masa ciała, nadmierne skoncentrowanie uwagi na swoim wyglądzie i wadze. Lęk przed przybraniem na wadze, obsesyjne liczenie kalorii. Utrata trzech następujących po sobie cykli menstruacyjnych, także może wskazywać na zaburzenia odżywiania.
  • Bulimia – przywiązywanie uwagi do nadmiernej masy ciała oraz własnego wyglądu oraz ciągle przejmowanie się przybieraniem na wadze. Objawem przedmiotowym może być również często pojawiająca się próchnica oraz uszkodzenia szkliwa spowodowane częstym wywoływaniem wymiotowów. Choroba ta nie jest zazwyczaj zauważalna przez osoby z zewnątrz. 
  • Zespół kompulsywnego objadania się – szybkie objadanie się aż do nieprzyjemnego uczucia pełności. Odczuwanie wstrętu, poczucia winy po nadmiernym przejedzeniu się. Spożywanie posiłków w samotności z powodu uczucia wstydu i krytyki innych ludzi.  
  • Zespół jedzenia nocnego – związany jest z zaburzeniami snu oraz rytmu okołodobowego spożywania posiłków. Ponad 25% spożywanej energii pochodzącej z pożywienia konsumowana jest nocą. Po przebudzeniu, występuje trudność z ponownym zaśnięciem bez spożycia posiłku. 
  • Ortoreksja – zbyt restrykcyjne wybieranie zdrowych produktów żywnościowych. Strach oraz obsesja przed niezdrowym jedzeniem. Zanik zdolności odczuwania głodu. Zbyt obsesyjne kontrolowanie tego, co chce się zjeść. Typowe dla ortoreksji jest też zanikanie zdolności odczuwania głodu. Chory nie odróżnia już, kiedy jest, a kiedy nie jest głodny, ile jedzenia potrzebuje. Nie potrafi też realnie określić, kiedy jest najedzony. Może się pojawić brak witamin oraz minerałów. Chory może odczuwać z tego powodu zawroty głowy, problemy z pamięcią, a także z koncentracją. Osoba, która cierpi na ortoreksję, ma też bóle brzucha, miewa zmienne nastroje, które łatwo przechodzą w depresję, a nawet przybierają formę samobójczych tendencji, anemię
  • Zaburzenia odżywiania nieokreślone w inny sposób – są to poważne kliniczne zaburzenie odżywiania się, którego objawy nie mieszczą się w diagnostycznych kryteriach dla anoreksji lub bulimii. 

Gdzie szukać pomocy?

W pierwszej kolejności warto zgłosić się do lekarza psychiatry, który postawi diagnozę i zadecyduje o dalszym leczeniu. Być może zdecyduje się na wspomagające leczenie farmakologiczne.
Równolegle powinniśmy umówić się na spotkanie z psychoterapeutą. Po wstępnej rozmowie konsultacyjnej terapeuta razem z chorym ustalą kontrakt, czyli określą cel i czas trwania terapii.
Terapia indywidualna jest podstawową formą pomocy dla chorego w przepracowaniu trudności, które składają się na zaburzenia odżywiania. Jednocześnie bardzo ważne jest wsparcie dla całej rodziny. Niekiedy zalecana jest, dodatkowo, terapia systemu rodzinnego. Sami rodzice mogą szukać dla siebie pomocy w tej trudnej dla nich sytuacji, otrzymać wsparcie emocjonalne, uczestniczyć w spotkaniach psychoedukacyjnych.

Komentarze